هر آنچه باید درباره بی اشتهایی بدانید
هر شخصی میتواند به دلایل مختلف دچار بی اشتهایی شود. افرادی که دچار بی اشتهایی میشوند معمولا علاقه خود را نسبت به مواد غذایی از دست داده و در حین خوردن دچار حالت تهوع خواهند شد. در صورتی که فرد غذای کافی مصرف نکند، ممکن است علاوه بر بی اشهایی، خستگی و کاهش وزن را نیز تجربه نماید. در این مقاله به عوارض، درمان و آنچه سبب از دست رفتن اشتها میشود، خواهیم پرداخت.
معرفی علل و علائم مرتبط با بی اشتهایی
از دست دادن اشتها میتواند از مشکل جسمی یا روحی ناشی شود. برخی از عوامل مانند عفونت یا مسائل گوارشی، موقتی بوده و فرد پس از بهبودی اشتهای خود را به دست میآورد، اما اگر بی اشتهایی از یک وضعیت پزشکی مانند سرطان نشات بگیرد، دراز مدت خواهد بود. به طور کلی دلایل مختلفی برای بی اشتهایی وجود دارد که در این قسمت از مقاله به آنها اشاره خواهیم کرد:
علل شایع: عفونتهای ویروسی و باکتریایی مانند آنفولانزا یا گاستروانتریت در اغلب موارد دچار بی اشتهایی میشوند. در این موارد اشتهای فرد پس از بهبودی بیمار، باز خواهد گشت. علل شایع کوتاه مدت بی اشتهایی عبارتند از:
- سرماخوردگی
- آنفلوآنزا
- عفونتهای تنفسی
- باکتری یا عفونتهای ویروسی
- یبوست
- ناراحتی معده
- مسائل گوارشی
- رفلکس اسید
- مسمومیت غذایی
- آلرژی
- عدم تحمل غذایی
- گاستروانتریت
- بارداری
- عدم تعادل هورمونی
- استرس
- عوارض جانبی دارو
- مصرف الکل یا مواد مخدر
برخی از افرادی که دچار زخم دهانی میشوند نیز ممکن است دچار این وضعیت گردند.
شرایط پزشکی: برخی از شرایط پزشکی ممکن است فرد را برای دراز مدت با بی اشتهایی مواجه سازد. از دست دادن اشتها میتواند به کاهش عملکرد سیستم ایمنی بدن، احساس بیحالی و ناراحتی معده منجر شود. شرایط پزشکی که میتوانند سبب بی اشتهایی شوند، عبارتند از:
- شرایط گوارشی مانند سندرم روده تحریک پذیر و بیماری کرون
- بیماری آدیسون
- آسم
- دیابت
- بیماری مزمن کبد یا کلیه
- سطح کلسیم بالا در خون
- ایدز
- کمکاری تیروئید
- COPD
- نارسایی قلبی
- سرطان معده یا روده بزرگ
اثر جانبی داروها کدامند؟
از دست دادن اشتها یکی از عوارض جانبی بسیاری از داروها، همراه با سایر مسائل مربوط به سیستم گوارشی مانند یبوست یا اسهال است. داروها و درمانهایی که اغلب باعث از دست دادن اشتها میشوند، به شرح ذیل میباشند:
- داروهای آرام بخش
- برخی از آنتی بیوتیکها
- ایمونوتراپی
- شیمی درمانی
- پرتو درمانی در ناحیه معده
فردی که اخیرا تحت عمل جراحی قرار گرفته باشد، ممکن است پس از عمل دچار بی اشتهایی شود.
علل روانشناختی: عوامل روانشناختی و شرایط سلامت روان میتواند تأثیر قابل توجهی در اشتهای فرد داشته باشد. این عوامل میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- افسردگی
- اضطراب
- غم و ناراحتی
- اختلالات خوردن مانند bulimia یا anorexia nervosa
سن: از دست دادن اشتها میتواند در افراد مسن بیشتر باشد. این مسئله میتواند به دلیل افزایش استفاده از داروها و وجود تغییراتی در بدن رخ دهد. این تغییرات میتواند در موارد زیر تاثیرگذار باشد:
- دستگاه گوارش
- هورمونها
- احساس طعم بد در دهان
- برخی از سرطانها
علائم زیر ممکن است همراه با از دست دادن اشتها ایجاد شود:
- درد معده
- سوزش سر دل
- زرد شدن پوست یا چشمها
- وجود خون در مدفوع
اگر افراد هر یک از علائم فوق را تجربه کنند باید به پزشک مراجعه کرده تا علت اصلی را دریابند.
ارتباط بی اشتهایی با بیماریهای جدی
افراد مبتلا به بیماریهای جدی ممکن است دچار از دست دادن اشتها شوند و این مسئله هم میتواند به علت بیماری باشد و هم به دلیل اثر جانبی درمان مانند شیمی درمانی رخ دهد. فردی که به یک بیماری جدی مبتلا باشد، باید به محض بروز هر یک از علائم زیر به پزشک مراجعه نماید:
- استفراغ به مدت یک روز یا بیشتر
- ناتوانی در حفظ مایعات
- احساس درد به هنگام غذا خوردن
- دفع ادرار غیرطبیعی و نامنظم
بررسی کامل روشهای مختلف درمان
پزشک ممکن است داروهای خاصی را برای کمک به افزایش اشتها و کاهش علائم دیگر مانند تهوع برای بیمار تجویز کند. اگر افسردگی یا اضطراب سبب ایجاد اختلال در اشتها شود، صحبت کردن و گاهی داروهای ضد افسردگی میتواند به بهبود این وضعیت کمک کند. برخی افراد به منظور درمان بی اشتهایی ممکن است سه وعده غذای کوچک را جایگزین وعدههای غذایی بزرگ نمایند. هدف از خوردن این غذاها وجود کالری و پروتئین زیاد در آنهاست تا مطمئن شوید که بدن مقدار زیادی مواد مغذی و انرژی دریافت میکند. مردم همچنین ممکن است از مایعات بیشتری مانند نوشیدنیهای پروتئینی استفاده کنند. اضافه کردن گیاهان، ادویه جات و یا سایر طعمها به وعدههای غذایی نیز ممکن است بی اشتهایی را از بین ببرد. افراد همچنین میتوانند از مایعات زیاد برای جلوگیری از کم آبی استفاده کنند. ورزش کردن آرام، مانند پیاده روی نیز ممکن است اشتها را افزایش دهد.
تشخیص این وضعیت به چه صورت انجام میشود؟
پزشک تمامی علائم فرد را مورد بررسی قرار میدهد تا علت اصلی از دست دادن اشتها را دریابد. پزشک همچنین ممکن است آزمایشات قید شده زیر را برای یافتن علت به کار ببندد:
- آزمایش خون
- اشعه ایکس
- آندوسکوپی
زمان مناسب جهت مراجعه به پزشک
بی اشتهایی مداوم میتواند باعث کاهش وزن و سوء تغذیه شود. افراد باید علت از دست دادن اشتهای خود را هر چه زودتر دریابند زیرا به حال خود رها کردن این وضعیت و عدم درمان آن میتواند جدی و خطرناک باشد. اگر یک دوره طولانی مدت دچار بی اشتهایی و کاهش ناگهانی و غیرمنتظره وزن خود شدید، باید حتما به پزشک مراجعه نمایید. در صورتی که فرد در کنار بی اشهایی علائم نامبرده شده زیر را نیز تجربه نماید، باید به پزشک مراجعه کند:
- دل درد
- تب
- تنگی نفس
- سرفه
- تندی یا نامنظم بودن ضربان قلب
نگرش کلی بر مقاله بی اشتهایی
بی اشتهایی میتواند دلایل مختلفی داشته باشد، برخی از این عوامل کوتاه مدت بوده از جمله سرما خوردگی، مسمومیت غذایی، انواع عفونتها و یا عوارض جانبی دارو و برخی دیگر نیز با شرایط پزشکی مانند دیابت و سرطان مرتبط بوده که دراز مدت میباشند. از دست دادن اشتها در اغلب موارد با احساس خستگی یا حالت تهوع همراه است. اگر فرد در مورد بی اشتهایی خود نگران باشد، باید به پزشک مراجعه کرده و تمام علائم را بازگو نماید. درمان بی اشتهایی با توجه به علت ایجاد آن متفاوت است.
منبع: https://model24.ir
